Zeven tips voor het gebruik en onderhoud van een standkachel

Wij zijn Donny en Chantal en in deze blog delen we zeven praktische gebruiks- en onderhoudstips die we zelf graag eerder hadden willen weten. Verwacht alles van het maandelijks “schoonbranden” van je kachel tot waarom je buren soms denken dat er een Boeing naast hun voortent staat. We leggen uit hoe je roet voorkomt, condens te slim af bent, foutcodes herkent en waarom je je badslippers beter níet voor de luchtuitlaat kunt parkeren. Alle tips zijn toepasbaar op vrijwel alle standkachels of je nu met Webasto, Truma, Autoterm of een andere kachel reist.

Alle standkachels van deze merken vind je trouwens gewoon bij Obelink, mocht je je nog oriënteren of upgraden.

1. Laat je kachel maandelijks even “schoonbranden”
2. Vermijd langdurig gebruik op de laagste stand
3. Zorg voor ventilatie en goede isolatie
4. Check het geluidsniveau van de standkachel
5. Houd rekening met het stroom- en dieselgebruik van de kachel
6. Leer foutcodes uitlezen en herken veel voorkomende problemen
7. Veiligheid blijft het allerbelangrijkst!

Wie zijn wij?

Wij zijn Donny en Chantal, en samen met onze kat Ollie zijn we inmiddels vier jaar onderweg. Dit is alweer onze derde zelfgebouwde bus, uitgerust met een Autoterm 2 kW dieselkachel. We brachten maanden door in skigebieden en testten afgelopen zomer zelfs onze kachel op 4700 meter hoogte in het Pamir-gebergte van Centraal-Azië. De komende maanden hopen we richting de Noordkaap te rijden. Voor ons is een goede kachel dus geen luxe, maar een basisbehoefte. En dat vind onze kat al helemaal natuurlijk! Onderweg leerden we (soms op de ijskoude manier) alles over het gebruik en onderhoud van standkachels. Het zijn tips die we graag wat eerder hadden geweten.

Tip 1: Laat je kachel maandelijks even “schoonbranden”

Wij hebben nog nooit groot onderhoud hoeven doen aan onze dieselkachels. Wat we wél standaard doen, is de kachel minstens eens per maand een kwartier tot half uur op vol vermogen laten draaien. Ook als we niet gereisd hebben en de bus een paar weken stilstond.

Door een stevige verbranding:

• verbrand je roet
• voorkom je koolstofopbouw
• blijft de brander schoon
• voorkom je verstopping na tanken van winterdiesel

Het staat zelfs in de handleidingen: af en toe goed laten doorblazen!

Tip 2: Vermijd langdurig gebruik op de laagste stand

Aanvullend op bovenstaande. Een standkachel die wekenlang op het allerlaagste vermogen draait, krijgt te weinig hitte om volledig schoon te verbranden. Daardoor ontstaat schoorvorming in de verbrandingskamer. Dat merk je aan:

• donkere rook bij opstart (en vervolgens boze buren op de camping)
• slechtere verbranding
• minder vermogen
• hogere kans op storingscodes

Als je langere tijd op lage stand moet verwarmen, zet dan soms juist bewust de kachel even op een hogere stand met een raampje open. Zo blijft de verbranding gezond.

In onze blog over het installeren van een dieselkachel, geven wij dan ook als tip mee om beter een dieselkachel te kopen met een kleiner vermogen die je vaker maximaal laat draaien. Dan een kachel met een te groot vermogen!

Tip 3: Zorg voor ventilatie en goede isolatie

Een kachel lost slechte isolatie niet op. En hij lost ook geen vocht op als er geen ventilatie is. Zeker in de winter is condens een groot probleem in campers. Goede ventilatie zorgt ervoor dat vocht met de warme lucht kan ontsnappen. Dat houdt de lucht droger, ramen helderder en de ruimte warmer met dezelfde hoeveelheid energie.

Wij zetten standaard een dakluik op een kier wanneer de kachel draait.

Tip 4: Check het geluidsniveau van de standkachel

Over het geluidsniveau van standkachels hoor je de gekste verhalen: van “ik hoor hem bijna niet” tot “alsof er een jumbojet opstijgt”. In de praktijk gaat het om drie dingen: de brandstofpomp bij dieselkachel (tikkend geluid), de ventilator en de plek waar je de kachel en pomp monteert.

Webasto, Eberspacher, Autoterm en Truma kachels staan bekend als relatief stil. Goedkope units uit China kunnen flink herrie maken, zeker buiten de bus. Extra geluidstips: monteer de brandstofpomp bij een dieselkachel nooit direct tegen het plaatwerk, maar ontkoppel deze met de rubber houder en gebruik een uitlaatdemper.

Vaak maakt een kachel ook wat meer lawaai aan de buitenkant, dan aan de binnenkant van je voertuig. Twijfel je of je buren op de camping er last van hebben? Stap even naar buiten als de kachel vol vermogen draait en luister, ruik en kijk of er geen rook is.

Tip 5: Houd rekening met het stroom- en dieselgebruik van de kachel

Onze ervaring met dieselverbruik bij een dieselkachel:

• 2 kW: ± 0,1–0,3 liter per uur
• 4–5 kW: tot ± 0,5 liter per uur

Factoren die het verbruik enorm verschillend maken zijn het vermogen van de kachel, hoe lang hij per dag draait, buitentemperatuur, isolatie, het merk, ingestelde binnentemperatuur en hoe vaak hij opnieuw moet opstarten. Met een goed geïsoleerde bus en slim gebruik, is een dieselkachel geen grootverbruiker.

En qua stroom? Een dieselkachel verbruikt de meeste stroom bij het opstarten door de gloeiplug en pomp. In plaats van hem steeds uit en aan te zetten, kun je hem beter op vol vermogen laten draaien met een raampje op een kier om stroom te besparen.

Tip 6: Leer foutcodes uitlezen en herken veel voorkomende problemen

Bijna alle moderne standkachels van Webasto, Eberschechar, Truma en Autoterm hebben een eigen storingsdiagnose. Op het bedieningspaneel verschijnt dan een foutcode. Die kun je: opzoeken in de handleiding, via Google terugvinden of eventueel je vriend ChatGPT even aan het werk zetten. Veelvoorkomende problemen bij standkachels gaan over brandstoftoevoer lekt, kapotte filter, uitlaat verstopt, ventilator loopt vast of moederbord is kapot.

Tip 7: Veiligheid blijft het allerbelangrijkst!

Een goed en professioneel geïnstalleerde dieselkachel is in principe veilig. Lees altijd de handleiding, maar hier wat veiligheidstips uit onze ervaring:

1. Heb je de kachel zelf geïnstalleerd? Laat een expert er eventueel nog naar laten kijken.
2. Uitlaat niet onder ramen, ventilatierooster of deuren laten eindigen.
3. Altijd een CO-melder plaatsen (rook- en gasmelder überhaupt ook altijd handig).
4. Regelmatig testen en goed onderhoud.
5. Hang of plaats niks voor de lucht in of uitgang (ik spreek uit ervaring, mijn adidas slippers zijn een maat gekrompen). Echter kan dit ook goed mis gaan!
6. Zorg dat de uitlaat van de kachel ver weg blijft van brandbare materialen. Parkeer je in diepe sneeuw of modder? Check dan even of de uitlaat vrij is. En houd bij een kachel in je tent extra afstand tot doek en scheerlijnen.
7. Zorg ook voor veilige elektra naar de standkachel toe. Gebruik minimaal 2,5 mm² voor de hoofdstroomkabel (kabeldikte wordt ook bepaald door kabellengte!) en hou je aan de zekeringwaarden uit de handleiding. Wat punten voor alle bedrading: goed isoleren, beschermen tegen de warmte van de kachel zelf, beschermen tegen scherpe randen en zo kort mogelijk houden richting de kachel.

Alle standkachels in een overzicht

Dat waren ze: zeven praktische tips waar wij zelf graag eerder aan hadden gedacht. Het had ons wat koude ochtenden, gekke geuren buiten de camper en een chagrijnige koude kat gescheeld.

Wil je nu meteen kijken welke standkachel bij jouw camper, caravan, tent of boot past? Bij Obelink kan je de beste kachels direct met elkaar vergelijken. Alle standkachels vind je hier. Ben je nog benieuwd naar meer informatie over standkachels? Lees dan ook het blog Kamperen in de kou: zo kies én installeer je de juiste standkachel.